Λοιμός ερημώνει τη Θήβα και θα σταματήσει, σύμφωνα με χρησμό που δόθηκε, αν τιμωρηθεί ο φονέας του άλλοτε βασιλιά Λαΐου. Ο Οιδίποδας, που είχε παντρευτεί τη χήρα του Λαΐου και είναι βασιλιάς των Θηβών, προσπαθεί να ανακαλύψει το φονέα. Η έρευνα αποκαλύπτει: α) Ότι φονέας του Λαΐου είναι ο ίδιος ο Οιδίποδας και β) ότι πραγματοποιήθηκε ο χρησμός που είχε δοθεί από τον Απόλλωνα στο Λάιο, ότι δηλαδή ο Οιδίποδας θα σκότωνε τον πατέρα του και θα παντρευόταν τη μητέρα του. Η Ιοκάστη απελπισμένη απαγχονίζεται και ο Οιδίποδας με εξορυγμένα τα μάτια παρουσιάζεται στο τέλος αιμόφερτος για να καταραστεί τη φρικτή μοίρα του. Θεωρείται ως η πιο υποδειγματική τραγωδία της αρχαιότητας. Το κύριο νόημά της, πιθανότατα, είναι πως ο άνθρωπος ενεργεί καλά, όταν σκύβει ταπεινά εμπρός στη μοίρα του, αλλά ενεργεί ηρωικά, όταν ορμά καταπάνω της και κατασυντρίβεται.